Bilans konwojów arktycznych.
 

Ogó³em podczas wojny odprawiono do Murmañska i Archangielska 40 konwojów, w których p³ynê³o 811 statków handlowych. 58 z nich zosta³o zatopionych, 33 zawróci³y. Z id±cych samotnie 13 statków piêæ zosta³o zniszczonych, a trzy zawróci³y. W przeciwnym kierunku odprawiono 717 statków, z których 27 zosta³o zatopionych.

Z id±cych samotnie z Rosji na zachód 28 statków zatonê³o osiem. W bitwach konwojowych alianci stracili ³±cznie 18 okrêtów wojennych ***8211; najwiêkszym by³ ciê¿ki kr±¿ownik ***8222;Edinburgh***8221;. Niemcy stracili ***8222;Scharnhorsta***8221;, trzy niszczyciele i 38 U-Bootów.

Trasa do Murmañska by³a najniebezpieczniejszym szlakiem ¿eglugowym podczas drugiej wojny ¶wiatowej. Wyruszaj±cy na ni± statek handlowy mia³ statystycznie 7 proc. szans, ¿e zostanie zatopiony. Podobny wska¼nik na trasie z Ameryki Pó³nocnej do Wielkiej Brytanii by³ dziesiêæ razy ni¿szy ***8211; 0,7 proc. Ok. 20 proc. dostaw Lend-Lease dla ZSRR zosta³o przes³anych tras± arktyczn±. By³o to miar± relatywnego sukcesu Niemców, bowiem pierwotnie zak³adano przes³anie t± drog± 75 proc. pomocy. Niemcy nie zdo³ali zablokowaæ trasy arktycznej, ale znacznie ograniczyli jej przepustowo¶æ.

Pomoc z Lend-Lease***8217;u dla ZSRR kszta³towa³a siê na poziomie kilkunastu procent sowieckiej produkcji zbrojeniowej w poszczególnych rodzajach uzbrojenia z jednym, bardzo istotnym wyj±tkiem. Podczas wojny w ZSRR wyprodukowano ok. 200 tys. samochodów, podczas gdy w ramach Lend-Lease***8217;u Rosjanie otrzymali ok. 400 tys. samochodów.

Amerykanie wziêli na siebie g³ówny ciê¿ar motoryzacji Armii Czerwonej, dziêki czemu sowiecki przemys³ motoryzacyjny móg³ siê skoncentrowaæ na produkcji czo³gów. Na tym polega³ g³ówny wk³ad Lend-Lease***8217;u w zwyciêstwo na froncie wschodnim. Ogromne znaczenie mia³y te¿ dostawy innych towarów, np. butów, konserw czy ko¿uchów. S³uszne wydaje siê stwierdzenie, ¿e bez dostaw Lend-Lease***8217;u ZSRR i tak pokona³by Niemcy, ale zajê³oby mu to znacznie wiêcej czasu.